عقد جایز و لازم
| عقد لازم، قراردادی است که هیچ یک از طرفین حق به هم زدن و فسخ آن را نداشته باشند، مگر در موارد معین (ماده185 قانون مدنی). | مثال: عقد بیع، اجاره و صلح |
| عقد جایز، عقدی است که هر یک از طرفین بتواند هر وقت بخواهد، آن را فسخ کند (ماده 186 قانون مدنی). طرفین عقد جایز می توانند هر زمان و بدون هیچ سبب و تشریفاتی آن را منحل سازند. – البته طرفین عقد جایز در بسیاری موارد می توانند حق فسخ خود را اسقاط کنند. مثلاً در عقد وکالت، موکل می تواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند، مگر اینکه وکالت وکیل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد. بدین وسیله وکالت بلاعزل محقق می شود و عقد جایز استحکام می یابد. | مثال: وکالت، ودیعه و عاریه |
| عقد جایز در صورت فوت و یا محجور شدن هر یک از طرفین منحل می شود و از بین می رود، اما عقد لازم با فوت و یا حَجَر یکی از طرفین از بین نمی رود. |
| عقد جایز، اگر بصورت شرط ضمن عقد لازم باشد با فوت و حَجَر یکی از طرفین از بین می رود. بنابراین وکالت حتی اگر بلاعزل هم باشد، با فوت و یا حجر موکل منحل می شود و اعتبار خود را از دست می دهد. |